In Rotterdam Bergpolder wordt op 18 september 2020 een monument onthuld voor de slachtoffers van de laatste bom die op Rotterdam viel tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het monument komt er 75 jaar na de inslag van een Duits V-wapen op een huizenblok in de Treubstraat en Kerdijkstraat met 34 doden als gevolg.
Eigenlijk zou het monument al op 18 maart van dit jaar onthuld worden, exact 75 jaar na de inslag, maar door de coronacrisis moest de organisatie dat afblazen. “Het kunstwerk van Hans Muller was net geplaatst toen de coronamaatregelen werden ingevoerd”, zegt organisator Ewoud Kieviet. De organisatie besloot het monument op het pleintje bij de Kerdijkstraat onder een zeil te laten staan totdat een onthulling mogelijk zou zijn. Uiteindelijk is ervoor gekozen het kunstwerk precies een halfjaar later te onthullen.
Nu de coronamaatregelen nog van kracht zijn heeft de organisatie gekozen voor een onthulling zonder publiek, maar wel voor de camera van de regionale omroep Rijnmond. Via een livestream op rijnmond.nl kunnen belangstellenden de onthulling en herdenking live meemaken.
De herdenking begint vrijdag 18 september om 10.00 uur en zal een uur duren. Presentator Marcia Tap van Rijnmond zal de uitzending presenteren. Tijdens de herdenking worden verhalen over 18 maart 1945 verteld, is er live muziek en worden de slachtoffers herdacht.
“Bij eerdere herdenkingen waren zo’n 300 mensen aanwezig. Het is jammer dat we het nu niet met alle belangstellenden samen kunnen beleven”, zegt organisator Frank Zwinkels. “Nabestaanden zochten een blijvende plek van herdenken, die komt er nu eindelijk. Ruim 75 jaar na de gebeurtenis.”
Het monument is gemaakt door kunstenaar Hans Muller en draagt de naam ‘De Schitterende Scherf’. “De sculptuur beeldt de verwoesting van de bominslag uit, maar ook de onverwoestbaarheid van de herinnering aan de slachtoffers van deze tragedie”, legt Muller uit.
Achtergrondverhaal
Het was slechts zeven weken voor de bevrijding toen op zondagochtend 18 maart 1945 een vernietigend Duits V-wapen neerstortte in de Treubstraat en Kerdijkstraat in Rotterdam Bergpolder. De meeste bewoners lagen nog in bed en werden opgeschrikt door een enorme knal. De schade was groot: 34 personen overleden en tientallen raakten gewond.
Jarenlang werd deze ‘laatste bom op Rotterdam’ niet herdacht, totdat de broers Ben en Jos Verweij op 4 mei 2016 bloemen op het pleintje bij de Kerdijkstraat legden. De twee broers raakten bij de gebeurtenis in 1945 hun beide ouders en vier broers en zussen kwijt. Ze bleven met z’n tweeën over.
Toen wijkbewoner Frank Zwinkels de bloemen ontdekte, kwam hij met de broers in contact en daaropvolgend met tientallen andere nabestaanden van slachtoffers en ooggetuigen. Bij die nabestaanden klonk de roep voor een blijvende plek om te herdenken: een monument.
Een onbekende geschiedenis onthuld
Speciaal voor dit doel richtten buurtbewoners Frank Zwinkels, Dik Happee en Ewoud Kieviet de stichting ‘Herdenking Treubstraat’ op om de herinnering levend te houden. Door uitgebreid archiefonderzoek kwamen de namen van de slachtoffers boven water en kreeg een tot nu toe onbekende geschiedenis een gezicht. Er kwam een lesprogramma voor scholen in de buurt en een herdenkingskrant vol verhalen van nog levende ooggetuigen. De herdenkingen in 2018 en 2019 werden door honderden mensen bezocht, zowel huidige als toenmalige buurtbewoners.